Zdarza się – dziecko zachoruje, trzeba wyjechać, albo po prostu mamy inne plany i dziecko zostaje w domu. Wielu rodziców zadaje sobie wtedy pytanie: czy ja właściwie muszę tłumaczyć się komukolwiek dlaczego mojego dziecka nie było w szkole? Czy to jest obowiązek, czy tylko dobra wola? Sprawa nie jest taka oczywista, dlatego swoją opinię na ten temat wyraził Urząd Ochrony Danych Osobowych.
Stanowisko Urzędu Ochrony Danych Osobowych
Zgodnie z informacją zamieszczoną w „Newsletter UODO dla IOD” Nr 12/2022 (45) Grudzień 2022 w sprawie usprawiedliwiania nieobecności ucznia w szkole, nie ma podstaw, by szkoła, na potrzeby usprawiedliwienia nieobecności ucznia, żądała podania przyczyny absencji.
UODO zastrzega jednocześnie, że nie jest to ich oficjalne stanowisko.
Szczegóły udostępnione przez UODO znajdziecie poniżej.
Newsletter UODO dla IOD Nr 12/2022 (45) Grudzień 2022
„Stosownie do art. 99 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe w statucie szkoły określa się obowiązki ucznia dotyczące m.in. usprawiedliwiania, w określonym terminie i formie, nieobecności na zajęciach edukacyjnych, w tym formy usprawiedliwiania nieobecności przez osoby pełnoletnie. Jednak prawo do określenia obowiązków ucznia w tym zakresie nie oznacza całkowitej swobody w ustaleniu zakresu danych osobowych ucznia potrzebnych do usprawiedliwienia jego nieobecności, tym bardziej że w ten sposób może dochodzić także do pozyskiwania danych szczególnych kategorii, dla których określone zostały szczególne warunki przetwarzania. Organy szkoły regulujące wskazaną kwestię w statucie szkoły muszą wziąć pod uwagę zasady wynikające m.in. z RODO. Zgodnie zaś z zasadą minimalizacji danych, dane osobowe muszą być adekwatne, stosowne oraz ograniczone do tego, co niezbędne do celów, w których są przetwarzane. Zatem rodzic (opiekun prawny), usprawiedliwiając nieobecność swojego dziecka może, gdy uzna to za stosowne, podać przyczynę jego nieobecności, nie może zostać jednak do tego zobowiązany przez regulacje określone w statucie szkoły. Brak jest bowiem przepisów prawa, które nakazywałyby podawanie przez opiekuna prawnego ucznia przyczyny nieobecności dziecka w szkole. W przypadku zaobserwowania przez nauczyciela systematycznej, usprawiedliwianej nieobecności ucznia, może on skontaktować się z rodzicami (opiekunami prawnymi) dziecka lub pełnoletnim uczniem i poinformować o swoich spostrzeżeniach lub zrobić to za pośrednictwem dyrektora szkoły. W przypadku dalszego, systematycznego usprawiedliwiania nieobecności ucznia, szkoła może zgłosić swoje podejrzenie
co do braku realizowania obowiązku szkolnego do sądu rodzinnego. Niemniej brak możliwości nakazania rodzicom (opiekunom prawnym) dziecka podania przyczyny jego nieobecności na zajęciach nie wyklucza dobrowolnego przekazania przez nich takich informacji.”
cytat z Newsletter UODO dla IOD Nr 12/2022 (45) Grudzień 2022
Wzór standardowego usprawiedliwienia
Od dłuższego czasu sam stosuje usprawiedliwienie wg następującego wzoru:
USPRAWIEDLIWIENIE
Proszę o usprawiedliwienie nieobecności w szkole w dniach: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ,
mojego syna/córki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
W przypadku pytań proszę o kontakt.
Pozdrawiam
[IMIE I NAZWISKO]
[NR TEL.]
Wychowawca dopytuje o powód nieobecności
W przypadku kiedy wychowawca dopytuje o powód nieobecności dziecka w szkole nikt nie zabroni nam go podać, jednak, żeby nie narażać się na dalsze pytania łatwiej pozostać przy standardowym usprawiedliwieniu bez podawania powodu.
Zawsze można napisać/powiedzieć coś takiego:
Wg Urzędu Ochrony Danych Osobowych podawanie przyczyny nieobecności w szkole nie jest wymagana. ( źródło: newsletter UODO (grudzień 2022 r.) )
Zgodnie z powyższym pozostanę więc przy aktualnej formie usprawiedliwiania nieobecności moich dzieci, tj. bez podawania przyczyny nieobecności.
Jeśli jednak takie dane są przez szkołę wymagane, to proszę o informację do czego są one potrzebne i w jaki sposób są one wykorzystywane.
W większości przypadków taka informacja skłoni osobę proszącą o podanie przyczyny nieobecności do zgłębienia tematu i do odstąpienia od ponownego zadawania pytań o powód nieobecności w szkole.
Oczywiście, jeśli ktoś za wszelką cenę chce uniknąć nawet najmniejszej konfrontacji słownej z nauczycielem, zawsze może powiedzieć, że dziecka nie było z powodów rodzinnych.
Nagminna nieobecność w szkole
Inaczej sytuacja wygląda, jeśli dziecka w szkole więcej nie ma niż jest. Wówczas brak podawania przyczyny nieobecności dziecka i trzymanie szkoły w niewiedzy odnośnie togo co dzieje się z uczniem, może nie być najlepszym pomysłem. Zależnie od wieku dziecka szkoła ma różne możliwości odnośnie dalszych kroków postępowania w takiej sytuacji – wszystko zależy od postępowania rodziców i samego dziecka.